Δικαιώματα και ευθύνες των καταναλωτών

H παγκόσμια οικονομική και οικολογική κρίση - Ο καταναλωτής ως δέκτης, αλλά και ως γενεσιουργός παράγοντας στη δημιουργία προϊόντων και υπηρεσιών, έχει και δικαιώματα και ευθύνες

ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ θέτει σε κίνδυνο το περιβάλλον και τις ζωές μας
Είναι απαραίτητο να υιοθετηθεί και εφαρμοσθεί πρακτικά η έννοια της αειφορίας, δίνοντας έμφαση στις έννοιες της αποφυγής της σπατάλης, της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης.

Ο σημερινός άνθρωπος με τον τρόπο που καλλιεργεί, παρασκευάζει, διατηρεί και συσκευάζει τα τρόφιμα, θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την υγεία του, αλλά και την ίδια την ύπαρξή του. Παράλληλα, ο τρόπος που καταναλώνει αλόγιστα τρόφιμα εκτός εποχής και που παρασύρεται από διαφημιστικά μηνύματα, έχει σαν αποτέλεσμα να υπερκαταναλώνει, να σπαταλά πολύτιμους πόρους και να δημιουργεί τεράστιες ποσότητες σκουπιδιών, θέτοντας σε κίνδυνο το περιβάλλον του.

Εκφυλιστικές αρρώστιες
Οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σ’ όλα τα στάδια παραγωγής, επεξεργασίας και συντήρησης των τροφίμων, συχνά καταλήγουν στο πιάτο του καταναλωτή, ο οποίος ελάχιστα γνωρίζει τις επιδράσεις που έχουν στην υγεία του. Συγκεκριμένα, τα τρόφιμα, εξαιτίας του τρόπου παραγωγής τους, μπορούν να περιέχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων, βαριά μέταλλα, ραδιενεργά κατάλοιπα αλλά και ορμόνες, αντιβιοτικά και άλλα τοξικά κατάλοιπα (π.χ. διοξίνες).

Επίσης, οι κακές διατροφικές συνήθειες και τα χαμηλής ποιότητας μεταποιημένα τρόφιμα που στοιβάζονται στα ράφια των υπεραγορών είναι υπεύθυνα σε μεγάλο βαθμό για τις εκφυλιστικές αρρώστιες του σύγχρονου πολιτισμού: την παχυσαρκία, την τερηδόνα, την αρτηριοσκλήρυνση, τα εμφράγματα, τον διαβήτη, τον καρκίνο. Πρωταρχικός σκοπός της γεωργίας και της παραγωγής τροφίμων είναι να προμηθεύει στους καταναλωτές με υγιεινά, υψηλής ποιότητας προϊόντα.

Προτείνουμε:

• Να προωθηθεί η οικολογική γεωργία και η δημιουργία αποκεντρωμένων μονάδων παραγωγής τροφίμων, με βασικό σκοπό την ποιότητα και όχι μόνο την αύξηση της παραγωγής, δίνοντας έμφαση στην εποχικότητα των προϊόντων.

• Αποτελεσματικό έλεγχο φθαρτών για υπολείμματα φυτοφαρμάκων, μόλυβδο κ.ά.

• Εκπαίδευση καταναλωτών για σωστή κατανάλωση, περιορισμό στην κατανάλωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση.

• Παροχή σχετικών και έγκαιρων πληροφοριών και ενημέρωσης για προϊόντα και υπηρεσίες (CFC’s - ψυγεία, συστήματα κλιματισμού).

• Περιβαλλοντική αξιολόγηση σε συγκριτικές έρευνες και μελέτες.

• Διαμόρφωση πολιτικής για τη διαχείριση οικιακών αποβλήτων (φάρμακα, μπαταρίες, ανακυκλώσιμα υλικά, οργανικά, τοξικά είδη καθαρισμού).

• Σήμανση - οικολογική και ενεργειακή.

• Παροχή εναλλακτικών λύσεων για να διασφαλισθεί το δικαίωμα επιλογής.

• Παροχή στοιχείων για ρύπανση από καυσαέρια κοντά σε ευαίσθητες περιοχές π.χ. σχολεία, φρουταρίες.

• Ρύθμιση της λειτουργίας των ΜΜΕ και της διαφήμισης. Αποτελεσματικό έλεγχο παραπλανητικών διαφημίσεων και ισχυρισμών, και προώθηση προτύπων και μοντέλων υπερκατανάλωσης.

• Προώθηση της απαγόρευσης της πλαστικής σακούλας (π.χ. πλαστικές σακούλες που δίνονται σε μαγαζιά και σούπερμαρκετ) που πλέον ισχύει σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως Ιταλία, Αγγλία, Βέλγιο, καθώς και χώρες του υπόλοιπου κόσμου όπως η Κένυα. Η απαγόρευση της δωρεάν σακούλας μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έφερε μεγάλες αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών.

Είναι απαραίτητο

•Να δημιουργηθεί χωρίς καθυστέρηση ο θεσμός και η θέση του Επιτρόπου Καταναλωτή.
•Να θεσμοθετηθεί ποιοτικός έλεγχος σε όλα τα στάδια παραγωγής τροφίμων και άλλων υλικών.
•Να δημιουργηθούν περιφερειακά εργαστήρια ελέγχου.
•Να ολοκληρωθεί η νομοθεσία για την προστασία την καταναλωτών.
•Να εκσυγχρονιστεί και να προσανατολιστεί η νομοθεσία τροφίμων στην προστασία του καταναλωτή και την παραγωγή πραγματικά υγιεινών τροφών.
•Να ενισχυθούν οι μονάδες οικολογικής παραγωγής τροφίμων.
•Να ενδυναμωθεί και να γίνει ευέλικτη και πιο γρήγορη στις αποφάσεις της η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ).
•Να εφαρμοστεί η νομοθεσία για το πλαφόν σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα και να μειωθεί ο ΦΠΑ στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
•Να εφαρμοστεί η πρόταση νόμου των Οικολόγων για ξεχωριστή ραφοποίηση των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων.

Επιβάλλεται πολιτική ενημέρωσης
ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ να υπάρχει σχετικό μάθημα στις πρώτες κιόλας τάξεις του Δημοτικού, που θα προσανατολίζει τα παιδιά στις αρχές της σωστής διατροφής και του σεβασμού της φύσης. Τα κυλικεία των σχολείων να διαθέτουν φυσικά προϊόντα. Η υγεία των ανθρώπων είναι πολύτιμη, αναντικατάστατη και άξια σεβασμού. Οι ασφαλιστικοί οργανισμοί έχουν υποχρέωση να ενημερώνουν και να συμβάλλουν στην πρόληψη των ασθενειών. Επιβάλλεται μια πολιτική ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και πρόληψης στο θέμα της διατροφής, γιατί θα πρέπει να μας διέπει η λογική της πρόληψης και όχι της θεραπείας. Είναι αποδεδειγμένο ότι μια τέτοιου είδους πολιτική έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, ενώ ταυτόχρονα προωθεί την πρωτοβουλία των πολιτών, ώστε να πάρουν την ευθύνη της υγείας τους στα χέρια τους.

Για τον λόγο αυτόν πρέπει να δημιουργηθούν και να ενισχυθούν κέντρα πληροφόρησης των πολιτών σε θέματα διατροφής, που να συμπεριλαμβάνουν και την εκμάθηση της υγιεινής διατροφής σε πρακτικό επίπεδο. Να οργανώνονται σεμινάρια με σκοπό την εκπαίδευση και πληροφόρηση όσων ασχολούνται με την παραγωγή και εμπορία υγιεινών τροφών, και να γίνονται επιλογές με περιβαλλοντικά κριτήρια για όλα τα προϊόντα.

ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
Γενική Γραμματέας
Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών


Πηγή: sigmalive